Het uitstoten van emissies ligt onder een vergrootglas, nu iedereen hun bijdrage moet leveren om de luchtkwaliteit te verbeteren en het klimaat te redden. Met Europese wetten worden normen gesteld aan wat een motor mag uitstoten. Wat houdt dat nu in, hoe zit het met de Stage, Euro en Tier normen? In dit artikel legt Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN) de basisprincipes van emissieklassen en -normen uit, zodat u goed geïnformeerd bent over de apparatuur aan boord.
Om te beginnen bij het begin, wat is een emissieklasse? In emissieklassen worden voertuigen en machines op basis van hun uitstoot van schadelijke stoffen geclassificeerd. Dit zijn bijvoorbeeld stoffen als stikstofoxiden, koolmonoxide, fijnstof en niet-methaan vluchtige organische stoffen. De klassen worden vastgesteld door instanties als de EU en het Amerikaanse Klimaatbeschermingagentschap. De klasse kan vaak achterhaald worden aan de hand van het productiejaar en het type motor. Het is belangrijk om dit te weten, omdat het invloed heeft op onder andere belastingen, toegang tot milieuzones en andere wettelijke vereisten.
Euro, Stage of Tier: Wat is het verschil?
Er zijn drie verschillende classificatiesystemen die uitleg vereisen. Welk systeem van toepassing is, is afhankelijk van het type voertuig en het geografische gebied.
In Europa zijn er normen specifiek voor voertuigen die op de openbare weg rijden, zoals personenauto’s, vrachtwagens en bussen. De Euro-normen lopen van Euro 1 (minst streng) tot Euro 6 (strengst). Dit gaat dus specifiek om motoren die op de weg worden gebruikt en dus anders fungeren vergeleken met niet-wegvoertuigen.
Voor de niet-wegvoertuigen zijn de Stage-normen van toepassing, niet alleen voor landbouw- en bouwmachines, maar ook voor binnenvaartschepen. Sinds 2019 geldt voor de meeste motoren de strengste norm, Stage 5. Hier is onderscheid in gemaakt, omdat deze motoren een ander toerenbereik heeft en minder wisselingen maken in toerental. Hierdoor is er een andere samenstelling van schadelijke stoffen.
Dit is voor de Nederlandse binnenvaartondernemer wellicht het minst relevant. Tier (Transcript Individual Engine Regulations) is een klassensysteem die in de Verenigde Staten van toepassing is op offroad dieselmotoren. Hoewel de normen vergelijkbaar zijn met de Stage-normen, maar er bestaan kleine verschillen in de eisen en de implementatieschema’s.
De Tier en Stage systemen zijn wel enigszins vergelijkbaar, ook omdat motorfabrikanten wereldwijd opereren. Als de machine niet aan de normen kan voldoen, mag het niet in de markt gebracht worden. Stage 3 en Tier 3 waren bijvoorbeeld vergelijkbaar, echter, met de introductie van de Stage 5-norm gaat dat niet meer op. De Europese eisen zijn strenger dan de Amerikaanse.
Stage 5-norm: De strakste norm voor de motoren in de binnenvaart
Sinds 2019 geldt dus voor de meeste motoren de Stage 5-norm. Ter illustratie, de maximale fijnstofuitstootnorm bij Stage 1 was nog 0,54 gram per kilowattuur. Bij een Stage 5-motor mag dit nog maar 0,015 gram per kilowattuur zijn, een verscherping van 97%. Deze aanzienlijke verbetering wordt mede bereikt door een efficiëntere verbranding, waarbij roetproductie sterk vermindert. Omdat geen enkele verbrandingsmotor volledig roetvrij kan draaien, zal het zonder roetfilter nooit 0 worden. Daarvoor zijn andere ontwikkelingen nodig, denk hierbij aan elektrische of op waterstof werkende machines.
|