Kienhuis Hoving
Nieuwsbrief Arbeidsrecht
januari 2023
Slapende dienstverbanden

Eind 2021 heeft de Hoge Raad twee belangrijke uitspraken gedaan over de zogenaamde slapende dienstverbanden.

Wat is een slapend dienstverband?

Een slapend dienstverband is de situatie dat een werknemer langdurig ziek is, geen werkzaamheden verricht en de werkgever niet langer verplicht is tot betaling van loon. Er is met andere woorden alleen nog een dienstverband op papier.

Compensatieregeling

De werkgever is sinds 1 juli 2015 verplicht om – uitzonderingen daargelaten – een transitievergoeding te betalen bij een beëindiging van het dienstverband. Werkgevers wilden graag ontkomen aan deze betaling bij langdurig zieken en hielden deze dienstverbanden daarom slapend. Dit werd ongewenst geacht en om die reden is er op enig moment een compensatieregeling in het leven geroepen. Deze compensatieregeling houdt in dat werkgevers kunnen overgaan tot beëindiging van een slapend dienstverband onder toekenning van de transitievergoeding juist omdat UWV deze vergoeding compenseert (lees: terugbetaalt). Dit kan ook door het sluiten van een beëindigingsovereenkomst. Er geldt wel een belangrijke kanttekening: de compensatie is niet hoger dan – kort gezegd – de transitievergoeding zoals die zou zijn geweest op de datum dat de werknemer 2 jaar ziek is.

Xella-plicht

Gelet op het bestaan van de compensatieregeling heeft de Hoge Raad in 2019 geoordeeld dat een werkgever, als goed werkgever, in beginsel moet meewerken aan een verzoek van de werknemer tot beëindiging van zijn dienstverband onder toekenning van de transitievergoeding. Deze uitspraak staat bekend als de zogenaamde Xella-beschikking en de plicht van werkgever om aan zo’n verzoek van een slaper mee te werken wordt ook wel de Xella-plicht genoemd.

Nieuw: vanaf wanneer geldt de Xella-plicht?

De Hoge Raad heeft in één van de uitspraken geoordeeld dat de Xella-plicht geldt vanaf het moment dat de compensatieregeling in het staatsblad is gepubliceerd. Dat was op 20 juli 2018. Dat betekent dat de Xella-plicht vanaf 20 juli 2018 op werkgevers rust. Vóór die datum gold die verplichting dus niet. De werknemer in deze casus had het verzoek tot beëindiging in 2017 gedaan en de arbeidsovereenkomst was ook in 2017 geëindigd vanwege het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd (in welk geval géén recht bestaat op een transitievergoeding). Deze werkgever had dus correct gehandeld door het verzoek af te wijzen en de werknemer stond met lege handen.

Nieuw: voor welke slapers geldt de Xella-plicht?

De Hoge Raad heeft ook geoordeeld dat de Xella-plicht ook geldt voor werknemers die al vóór 1 juli 2015 zijn gaan slapen. Dit was een openstaande vraag omdat de compensatie is gemaximeerd op de transitievergoeding zoals die zou zijn geweest bij 2 jaar ziekte. Het ‘probleem’ is alleen dat deze dienstverbanden slapend zijn geworden op een moment dat de transitievergoeding niet bestond.
De Hoge Raad heeft echter duidelijk gemaakt dat ook voor deze categorie slapers de compensatieregeling wel gewoon geldt en dus ook de Xella-plicht. De compensatie moet worden berekend aan de hand van de transitievergoeding waarbij je als einddatum de datum van 2 jaar ziekte neemt, als ware dat de einddatum, ook als die datum vóór 1 juli 2015 is gelegen.

Wilt u hier meer over weten, dan kunt u contact opnemen met Vincent de Groot, dan wel collega’s van de sectie Arbeidsrecht.
 
 
Kienhuis Hoving
Pantheon 25 | 7521 PR Enschede
Newtonlaan 265 | 3584 BH Utrecht
t +31(0)88 480 40 00
e info@kienhuishoving.nl
www.kienhuishoving.nl