Verval en verjaring van vakantiedagen? Hier moet je als werkgever op letten
|
Vakantiedagen blijven onderwerp van gesprek. Ieder jaar komt deze vraag terug: hoeveel vakantiedagen mogen worden meegenomen naar het volgende jaar? En wanneer mag de werkgever de niet opgenomen vakantiedagen laten vervallen? In deze nieuwsbrief geven wij antwoord op die vragen.
Opbouw vakantiedagen
Het recht van de werknemer op vier weken betaalde vakantie is een belangrijk beginsel van sociaal recht van de Europese Unie. Dit recht is ook in de Nederlandse wet verankerd. Zo heeft iedere werknemer recht op vier keer zijn wekelijkse arbeidsduur aan vakantiedagen. Bij een fulltime dienstverband komt dat neer op 20 wettelijke vakantiedagen per jaar. Voor een werknemer met een parttime dienstverband wordt het aantal wettelijke vakantiedagen naar rato berekend.
Ook tijdens ziekte, zwangerschap en bij schorsing bouwt een werknemer wettelijke vakantiedagen op. Pas op het moment dat een werknemer geen recht op loon heeft, worden over die periode ook geen wettelijke vakantiedagen opgebouwd. Dit komt slechts in uitzonderlijke gevallen voor, bijvoorbeeld in geval van detentie van de werknemer.
Bovenop de wettelijke vakantiedagen kan een werkgever extra vakantiedagen aan werknemers toekennen. Dit zijn de bovenwettelijke vakantiedagen. Anders dan bij de wettelijke vakantiedagen, kan de werkgever bepalen dat bovenwettelijke vakantiedagen niet worden opgebouwd bij ziekte of schorsing.
Verval en verjaring vakantiedagen
Vakantie heeft een herstelfunctie. Vanwege deze herstelfunctie is ervoor gekozen om het opnemen van vakantie de verantwoordelijkheid van de werknemer te maken omdat deze het beste weet wanneer behoefte aan vakantie bestaat. In beginsel bepaalt de werknemer dan ook zelf wanneer hij vakantie opneemt.
Op de werkgever rust echter de verantwoordelijkheid om terzake de vakantiedagen een deugdelijke administratie bij te houden. Dit blijkt onder de huidige wetgeving voor werkgevers geen makkelijke taak. Vaak lopen de aanspraken van wettelijke- en bovenwettelijke vakantiedagen van verschillende jaren door elkaar heen. Bepaald is dat een werknemer eerst de vakantiedagen opneemt die als eerste vervallen of verjaren. Ten aanzien van het vervallen en verjaren van vakantiedagen geldt het volgende.
De wettelijke vakantiedagen vervallen zes maanden na het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Concreet betekent dit dat de resterende wettelijke vakantiedagen van 2022 op 1 juli 2023 vervallen. Hierop zijn twee uitzonderingen, namelijk: 1) als partijen een langere vervaltermijn (dan zes maanden) zijn overeengekomen, of 2) als de werknemer niet in staat is geweest om zijn vakantiedagen op te nemen. Is van de tweede uitzondering sprake, bijvoorbeeld bij een werknemer ziek die niet kan re-integreren? Dan geldt de verjaringstermijn van vijf jaar, waarover hierna meer.
Voor de bovenwettelijke vakantiedagen geldt dat deze pas na vijf jaar (na het jaar waarin ze zijn opgebouwd) verjaren. Dit heeft tot gevolg dat de niet opgenomen bovenwettelijke vakantiedagen van 2022 pas op 1 januari 2028 verjaren.
Van het bovenstaande kan niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken. De hiervoor genoemde verval- en verjaringstermijnen leiden er dus toe dat een werknemer zijn openstaande bovenwettelijke vakantiesaldo meerdere keren kan meenemen naar het daarop volgend jaar.
Informatieplicht bij wettelijke vakantiedagen
In aanvulling op bovenstaande voorwaarden die gelden bij het vervallen van de wettelijke vakantiedagen, heeft het Europese Hof van Justitie bepaald dat een werkgever zich pas met succes op verval van wettelijke vakantiedagen kan beroepen als de werkgever aan zijn informatieplicht heeft voldaan. Deze verplichting is drieledig.
Allereerst moet de werkgever de werknemer tijdig (bijvoorbeeld in de maand januari van elk kalenderjaar) informeren over het aantal openstaande wettelijke vakantiedagen. Daarnaast dient de werkgever de werknemer daadwerkelijk in staat te stellen om dit vakantiesaldo alsnog op te nemen. Tot slot dient de werkgever de werknemer erover te informeren dat de niet-genoten vakantiedagen komen te vervallen als ze niet tijdig worden opgenomen (en daar ook geen financiële compensatie voor wordt betaald). Aangezien per werknemer aangegeven dient te worden hoeveel wettelijke vakantiedagen deze werknemer nog heeft, is onvoldoende indien een algemene e-mail naar alle werknemers wordt gestuurd waarin de werknemers erop worden gewezen dat de wettelijke vakantiedagen dienen te worden opgenomen.
De bewijslast van het voldoen aan de informatieplicht rust bij de werkgever. Dat heeft tot gevolg dat de wettelijke vakantiedagen niet vervallen als de werkgever niet kan bewijzen dat hij aan zijn informatieplicht heeft voldaan. Dit kan naar mate het dienstverband lager duurt verstrekkende financiële gevolgen hebben.
Met de uitspraak van het Europese Hof van Justitie heeft de Nederlandse wetgever een tik op de vingers gekregen omdat het recht op vier weken betaalde vakantie niet voldoende in de Nederlandse wet is gewaarborgd. Ook in de Nederlandse rechtspraak is inmiddels geoordeeld dat de Europese regelgeving op dit punt onjuist is geïmplementeerd, hetgeen in die kwesties heeft geleid tot het buiten toepassing verklaring van de bepaling waaruit volgt dat de wettelijke vakantiedagen vervallen. De werkgever dient er dus op bedacht te zijn dat hij niet zonder meer een beroep kan doen op het vervallen van wettelijke vakantiedagen en dat het van belang is om werknemers hier jaarlijks expliciet op te wijzen.
ATV-dagen
Tot slot is van belang om te vermelden dat ATV-dagen niet onder de hiervoor beschreven vakantiewetgeving vallen. Voor ATV-dagen is het dan ook mogelijk om andersluidende afspraken te maken, waaronder bijvoorbeeld de afspraak dat ATV-dagen vervallen indien deze niet worden opgenomen in het jaar waarin deze zijn opgebouwd.
Vragen?
Heeft u vragen over het vervallen of verjaren van vakantiedagen? Of over de informatieplicht van de werkgever? Neem dan contact op met Linda van der Vaart via 088 480 41 92 of linda.vandervaart@kienhuishoving.nl |
|
|
| |
 |
| |
|
|
