Column Michael Willemsen |
Privacy: Waar Ligt de Grens?
Onlangs was ik aanwezig bij een symposium over spoedeisende psychiatrie in Amsterdam, waar ik werd gegrepen door het betoog van Saskia Wolters. Hoewel Saskia geen psychiater, psychotherapeut of verpleegkundige is, wist ze mijn aandacht te grijpen met haar persoonlijke verhaal. Saskia is namelijk bezig met een missie, gedreven door het verlies van haar broer Joost. In 2017 werd Joost op brute wijze neergestoken in de Amsterdamse metro door een onbekende man. Het was een compleet onverwachte daad van geweld. De dader bleek later een verwarde man te zijn. Joost, een jonge vader en hardwerkend voor zijn gezin, stierf met de woorden "what the fu*k!" op zijn lippen.
Saskia deelde het hartverscheurende verhaal van het leed en verdriet dat zij en haar familie doormaken. Vervolgens besloot ze op onderzoek uit te gaan naar de gebeurtenissen die aan deze tragische daad voorafgingen. Ze ontdekte een patroon van falen bij diverse instellingen, het stellen van diagnoses en talloze strafrechtelijke veroordelingen. Steeds weer kwamen ze uit bij hetzelfde excuus: privacy. De betrokkenen schoven hun verantwoordelijkheid af op privacyregels, terwijl deze gruweldaad wellicht voorkomen had kunnen worden. "What the fu*k!" is wat Saskia en de nabestaanden keer op keer denken, terwijl ze door het dossier spitten en geconfronteerd worden met deze schrijnende realiteit.
Aan het einde van haar betoog vroeg dagvoorzitter Jeroen Zoeteman om reacties uit het publiek. Ik zat daar, op mijn stoel, en staarde naar mijn schoenen. Schaamte overviel me en ik voelde me sprakeloos. Het voelde als een persoonlijk falen, en ik begon te reflecteren op mijn eigen handelen in soortgelijke situaties. Uiteraard begrijp ik het belang van privacy, het recht dat elk individu heeft om zijn of haar privacy te beschermen. Maar privacy is ook bedoeld ter bescherming van de samenleving als geheel. Ik realiseerde me dat ik mijn gezonde verstand moet blijven gebruiken en dat ik, wanneer ik een onderbuikgevoel heb, ook stappen moet durven nemen om escalatie te voorkomen. Juist dat is wat goed hulpverlenerschap inhoudt.
Deze bewustwording moet ik vasthouden en delen met mijn collega's. Ik moet het bespreekbaar maken met mijn samenwerkingspartners, en ja, dit probleem reikt verder dan alleen mijn eigen organisatie. Aan het einde van de dag wilde ik Saskia bedanken voor het delen van haar boodschap. Haar verhaal heeft me geraakt en heeft me laten inzien dat privacy geen excuus mag zijn om verantwoordelijkheid te ontlopen. We moeten streven naar een balans tussen privacy en veiligheid, waarbij we de kwetsbare individuen beschermen zonder de samenleving in gevaar te brengen.
Privacy is een belangrijk recht, maar het mag geen schild worden waarachter problemen worden verborgen. Het is onze taak als samenleving om dit bespreekbaar te maken, zodat we gezamenlijk de verantwoordelijkheid kunnen dragen om tragedies zoals die van Joost te voorkomen.
Michael Willemsen
|
|
|
|
|