|
 Agressie: "We kwamen om te helpen, niet om aangevallen te worden"
Agressie tegen hulpverleners is en blijft onacceptabel. Toch is het voor velen in de sector de dagelijkse, rauwe realiteit. Onlangs is de overheid met een nieuwe campagne gestart tegen verbale agressie in zorg en welzijn: ‘Blijf jezelf, tel even tot 11’. Ook ons team Vangnet & Advies heeft te maken gehad met ernstige incidenten van geweld januari van dit jaar. Het raakte ons diep, niet alleen als professional, maar ook als mens. We kiezen dit werk uit zorg en medeleven, maar worden in plaats daarvan geconfronteerd met bedreigingen, mishandelingen en angst.
We staan helaas niet alleen in deze ervaring. Uit onderzoek van Motivaction, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), blijkt dat veel hulpverleners met agressie te maken krijgen. In de KRO-NCRV-documentaire Waar zijn we mee bezig? laat Frans Bromet zien hoe zes hulpverleners tijdens hun werk geconfronteerd werden met geweld. Mensen die dit vak kozen vanuit compassie, maar op hun pad vooral agressie vonden.
Wist je dat in 2022 maar liefst 92% van de hulpverleners te maken kreeg met agressie of geweld? En dat is slechts het topje van de ijsberg.
‘Alleen op pad gaan?
Dat doen we alleen als we zeker zijn dat het kan’
Ook in mijn sector de (openbare) geestelijke gezondheidszorg ((O)GGZ) is geweld tegen hulpverleners een groeiend probleem. Psychiaters, psychologen, verpleegkundigen en andere (O)GGZ-medewerkers worden steeds vaker geconfronteerd met zowel verbaal als fysiek geweld. Dit varieert van scheldpartijen en bedreigingen tot serieuze mishandelingen. Hoe kan het dat mensen die er zijn om te helpen, steeds vaker zélf slachtoffer worden?
De oorzaken zijn complex. Soms komt agressie voort uit psychiatrische aandoeningen, waarbij patiënten moeite hebben met impulsbeheersing. Andere keren spelen frustratie, onmacht, middelengebruik of extreme werkdruk een rol. Ook de toename van werkdruk en oplopende aantallen van meldingen dragen bij aan escalaties: als de druk te hoog is, is er minder tijd om preventief in te grijpen.
De gevolgen voor hulpverleners zijn enorm. Naast fysiek letsel leidt het vaak tot psychische klachten: angst, stress en soms zelfs PTSS. Het werkplezier verdwijnt en steeds meer mensen verlaten de sector, waardoor het probleem alleen maar groter wordt. Ondertussen blijft maatschappelijke waardering vaak uit. We verwachten dat zij blijven helpen, blijven incasseren en blijven doorgaan. Maar tegen welke prijs?
Er moeten structurele maatregelen komen om hulpverleners écht te beschermen. Denk aan betere beveiliging, een laagdrempelige aangifteprocedure en een gerechtvaardigde justitiële afhandeling die hulpverleners ondersteunt in het verwerkingsproces. Trainingen in agressiebeheersing zijn waardevol, maar lossen het kernprobleem niet op. Wat nodig is, is een fundamentele verandering in hoe wij als samenleving hulpverleners behandelen. Agressie tegen hen mag nooit normaal worden.
Wij zijn er om te helpen. Niet om aangevallen te worden. Het is tijd om een grens te trekken.
Michael Willemsen,
Teamleider OGGZ Vangnet & Advies GGD HN
Eerder verschenen columns:
|
