Jaargang 5, nr. 2 | juni 2024 |
|
|
|
|
Mensen in Nederland krijgen te veel PFAS binnen, ook in Noord-Holland-Noord |
Doordat PFAS ook in drinken zit en op voedsel, krijgt elke Nederlander het binnen, berekende het RIVM in 2023. Het gaat weliswaar om minuscule hoeveelheden van pakweg één tienmiljoenste van een gram per dag, maar daarmee overschrijden we al bijna tweemaal de wekelijkse grenswaarde die de Europese voedselwaakhond EFSA veilig acht.
Zie die grenswaarde vooral als streven, zegt Joke Herremans, onderzoeker bij het RIVM. 'Onder dat afkappunt verwachten we weinig of geen gezondheidseffecten, legt ze uit. Maar er is vooralsnog ‘weinig zicht op wat er met de gezondheid gebeurt als je de grenswaarde overschrijdt’. Je kunt het als een verkeerslicht zien, zegt RIVM-woordvoerder Coen Berends. ‘Onder de grenswaarde zit je op groen. Daarboven staat het licht op oranje.’ Opletten dus, maar nog geen rood. Maar de grenswaarde is er niet voor niets, benadrukt Herremans: er is echt een koppeling tussen gezondheidseffecten en iemands blootstelling aan PFAS. |
Ook in onze regio hebben we te maken met PFAS in de leefomgeving
PFAS zitten ook in NHN in de grond. Uit onderzoek van de provincie blijkt dat PFOS en PFOA bijna overal in lage gehalten voorkomen.
Aandachtslocaties
In 2022 en 2023 liet de provincie NH onderzoek uitvoeren naar zogenaamde aandachtslocaties PFAS (locaties met verdenking op verontreiniging, waar deze mogelijk tot risico’s kan leiden voor mens en/of drinkwater). Bij het voormalige terrein van het Ministerie van Defensie in Den Helder bleek het gehalte PFAS gelukkig ver onder de waarden te liggen waarbij sanering aan de orde zou zijn.
Sea spray, zeeschuim en zwemwater
Langs de kust van NHN hebben we ook te maken met sea spray met PFAS. De PFAS-verbindingen worden teruggevonden in kleine druppeltjes die vanuit de zee langs de Nederlandse kust worden neergeslagen. In 2022 heeft de provincie onderzoek laten uitvoeren naar de bodem van moestuinen in het duingebied van Zandvoort en Egmond. Daaruit bleek dat de bodem licht verhoogde concentraties PFAS bevatte, waarschijnlijk afkomstig van sea spray. De vastgestelde waarden waren zo laag, dat er geen aanleiding was tot het nemen van noodmaatregelen zoals sanering. GGD HN heeft tuinders in Egmond die het risico op een mogelijk verhoogde PFAS-inname wilden beperken, wel geadviseerd het eten uit de moestuin af te wisselen met groenten en aardappelen uit de supermarkt. In 2023 vond in de duintuinen van Egmond gewasonderzoek plaats, voor meer duidelijkheid over hoe PFAS in de bodem zich verhoudt tot het gehalte in gewassen en de mogelijke blootstelling van de moestuinders aan PFAS.
Ook kan PFAS, net als andere chemische stoffen of micro-organismen, voorkomen in zeeschuim langs het strand. Het RIVM heeft recent nieuwe advieswaarden bepaald voor PFAS in zwemwater. De overheid die lokaal verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het zwemwater kan een negatief zwemadvies geven.
Meer weten?
PFAS (ggdleefomgeving.nl).
PFAS - Provincie Noord-Holland
Nieuw onderzoek bevestigt: mensen in Nederland krijgen te veel PFAS binnen | RIVM
https://www.noord-holland.nl/Onderwerpen/Water_Bodem/PFAS/Publicaties/PFAS_in_sea_spray.pdf
Nieuws | Zwemwater.nl
PFAS in zeeschuim in Nederland | RIVM
Nieuwe advieswaarden voor PFAS in zwemwater | RIVM
Artikelen in media over PFAS
Iedere Nederlander krijgt te veel pfas binnen: hoe groot is het gezondheidsgevaar? | de Volkskrant
Bodem Huisduinen hoeft niet te worden afgegraven. PFAS maar zeer beperkt aanwezig | Noordhollands Dagblad |
|
|
|
|
|