Dak- en thuisloosheid raakt meer mensen dan vaak wordt gedacht. Het gaat niet alleen om mensen die op straat leven, maar ook om gezinnen, jongeren en ouderen die tijdelijk bij anderen verblijven of in een opvang wonen. Om dit beter in beeld te krijgen, voeren gemeenten steeds vaker een ETHOS-telling uit. Deze methode maakt deel uit van het Nationaal Actieplan Dakloosheid, waarin is afgesproken dat in 2030 alle dak- en thuisloze mensen in beeld zijn.
Uitslag telling 2025
In april 2025 vond de telling plaats in de Kop van Noord-Holland, uitgevoerd door 18 organisaties. Zij brachten 621 dak- en thuisloze personen in beeld: 523 volwassenen en 98 kinderen oftewel één op de 272 inwoners. De meeste mensen verbleven bij familie of vrienden (24%) of in tijdelijke opvang (16%). Daarnaast zijn 159 kinderen indirect geraakt doordat één of beide ouders dak- of thuisloos zijn.
Belangrijkste bevindingen
- Dakloosheid is diverser dan gedacht. Slechts 30% verblijft in de openbare ruimte of opvang.
- Vrouwen zijn vaker dakloos. In de Kop 26% van de volwassenen, tegenover 17% landelijk (CBS).
- Kinderen en jongeren vormen een grote groep. 16% is kind, 26% is 18 tot 27 jaar.
- Het komt overal voor. Niet alleen in Den Helder, maar ook in kleinere gemeenten.
- Instellingen als noodopvang. 88 mensen verblijven langer in instellingen door woningtekort.
Lees de volledige rapportage van de ETHOS-telling in de Kop van Noord-Holland.
“Dak- en thuisloosheid is niet alleen zichtbaar op straat, maar speelt zich ook af achter voordeuren van anderen. Pas als we dat erkennen, kunnen we echt werken aan voorkomen in plaats van opvangen.”
- Lois Jochems, beleidsmedewerker Kwetsbare inwoners - |
Van cijfers naar beleid
De resultaten doorbreken het klassieke beeld dat dakloosheid vooral mannen met verslavings- of psychische problemen betreft. Ze laten zien dat dak- en thuisloosheid een breed maatschappelijk vraagstuk is dat iedereen kan raken van jonge gezinnen tot ouderen. Voor gemeenten en partners biedt dit waardevolle input voor toekomstgericht beleid. De focus verschuift van alleen opvang naar voorkomen van dakloosheid, met meer aandacht voor vrouwen, kinderen en jongeren. Zo helpt de ETHOS-telling om beleid te baseren op feiten in plaats van aannames.
Achtergrondinformatie ETHOS-telling
Het CBS publiceert jaarlijks cijfers over dakloosheid in Nederland om gemeenten te informeren en beleid te ondersteunen. Deze cijfers zijn echter beperkt, omdat ze alleen gebaseerd zijn op registraties bij opvanglocaties, bijstandsuitkeringen en reclassering. Hierdoor blijven groepen als minderjarigen, 65-plussers en mensen zonder verblijfspapieren buiten beeld. Ook thuislozen die tijdelijk bij anderen verblijven of in een busje of vakantiepark wonen, worden niet meegeteld. Voor effectief beleid is een bredere definitie nodig. De ETHOS-light classificatie biedt dit door ook deze groepen én mensen met dreigende dakloosheid mee te nemen.
|