 |
| Afstudeeronderzoek naar datagedreven risicomanagement rondom crises |
|
Voor haar afstudeerproject bij het NIPV onderzocht Eva Lindhout, masterstudent Psychologie Conflict, Risk en Safety aan de Universiteit Twente, hoe bovenregionale teams data gebruiken binnen hun gezamenlijke besluitvormingsprocessen. Een belangrijke aanleiding voor dit onderzoek is de transformatie van het gebruik van de BOB-cyclus naar het gebruik van de DABOB-cyclus, zoals benoemd in het Referentiekader Netcentrische Crisisbeheersing.
Uit het onderzoek blijkt het belang het integreren van datamanagement en daarmee het belang van de DABOB. Het laat ook de cruciale rol van adaptief leiderschap zien in het bijsturen van data- en kennismanagement.
Onderzoek bij drie bovenregionale teams
In haar onderzoek keek Lindhout naar crisissituaties gerelateerd aan extreem weer, overstromingen en natuurbranden. Dit onderzoek voerde zij uit bij het Weer-Impact-Team (WIT), de Landelijke Coördinatiecommissie Overstromingsdreiging (LCO) en het Landelijk Actiecentrum Brandweer (LACB). Door middel van interviews, (training)observaties en analyse van rapporten kreeg ze inzicht in de rollen van datamanagement, kennismanagement en adaptief leiderschap in crisisrespons. Hierdoor concludeerde Lindhout dat deze sterk met elkaar verbonden zijn.
Datamanagement vormt de basis
Datamanagement, de ‘DA’ uit de DABOB vormt de basis waarop de teams hun besluiten vormen. Gericht op het beheren van datakwaliteit, data-analyse en het inzetten van deze analyses ter ondersteuning van beslissingen. Een voorbeeld hiervan is hoe het WIT en de LCO gebruikmaken van specifieke drempelwaarden voor waarschuwingen, zoals het uitgeven van een code geel en oranje. Deze aanpak zet data om in gestructureerde en interpreteerbare informatie. Filters in de data beperken een overvloed aan informatie later in het besluitvormingsproces.
Kennismanagement brengt bruikbare inzichten
Kennismanagement, de ‘BOB’, zet de beschikbare data en informatie om in bruikbare inzichten voor strategische beslissingen. In bovenregionale teams gebeurt dit door experts uit diverse vakgebieden samen te brengen in crisisoverleggen. Dat leidt tot een completer beeld van de situatie. Tools zoals de impact-tool van het WIT ondersteunen deze experts om vanuit hun kennis bij te dragen aan het besluitvormingsproces. Bij een tekort aan data voor een beslissing, is er wisselwerking tussen datamanagement en kennismanagement om de nodige informatie te verzamelen.
Adaptief leiderschap en goede communicatie zijn cruciaal
Adaptief leiderschap is cruciaal voor het omgaan met onzekerheden in een crisis en het bijsturen van de DABOB. Soms door af te wijken van de standaardprocedures. Dit vraagt om een evenwichtige aanpak. Enerzijds snel reageren op basis van wellicht onvolledige informatie, met mogelijke gevolgen zoals negatieve media-aandacht. En anderzijds het afwachten van meer informatie, waarbij vertraging het risico op slachtoffers verhoogt. Goede communicatie speelt hierbij een sleutelrol. Niet alleen voor het uitwisselen en duiden van informatie, maar ook om het team voor te bereiden op mogelijke ontwikkelingen.
Verschillende onderdelen nauw verbonden
Het onderzoek van Lindhout toont aan dat de drie componenten, datamanagement, kennismanagement en adaptief leiderschap, nauw zijn verbonden. De werking van één beïnvloedt de andere. Dit benadrukt het belang van het integreren van datamanagement en daarmee het belang van de DABOB. Het laat ook de cruciale rol van adaptief leiderschap zien in het bijsturen van data- en kennismanagement. Het advies is om regelmatig deze drie componenten te evalueren, te verbeteren en te versterken met gerichte trainingen. Zo verbeteren teams hun voorbereiding en hun vermogen om veerkrachtig en flexibel te reageren op onverwachte wendingen tijdens crises. |
|
|
|
|
