Nederlands Instituut van Psychologen
Nieuwsbrief Sectie Verslaving
juni 2023
 
Geestverruimende gezondheidszorg – Wat is Psilocybine en hoe werkt het?
 
Door bestuurslid Monique Staats 
 

In Australië is het gebruik van psilocybine als medicatie voor verslaving, chronische depressie en PTSS sinds februari dit jaar gelegaliseerd. Gedane en lopende wetenschappelijke onderzoeken naar psilocybine zijn baanbrekend en veelbelovend. De farmaceutische industrie investeert miljoenen in het gebruik van psilocybine als medicijn. Maar wat is het psilocybine en hoe werkt het? 
 

In 1957 wordt in Life Magazine een artikel gepubliceerd van een Amerikaanse bankier die in Mexico deel heeft genomen aan een ritueel met psilocybine-paddenstoelen om de poorten van de geest te openen. Maria Sabine, een inheemse genezer, begeleidde het ritueel. Dit artikel inspireerde velen om ook naar Mexico af te reizen en een ritueel met psilocybine te ondergaan. Er werden daarna veel onderzoeksprojecten opgestart waarbij gekeken werd naar psilocybine als medicijn tegen alcoholisme, depressie en angststoornissen. In 1968 verklaarde toenmalig president Nixon de war on drugs en het gebruik van psychedelica werd gecriminaliseerd en verboden. Onder druk van de Verenigde Staten volgde de United Nations met als resultaat dat psilocybine wereldwijd als een schedule-1 drug in 1971 werd geclassificeerd. Er mocht ook geen onderzoek meer gedaan worden. 
Toen in 1993 de oorspronkelijke bewoners van de Verenigde Staten meer rechten kregen werd een wet aangenomen dat zij psychedelica mogen gebruiken bij religieuze bijeenkomsten. Vanaf 2006 was het gebruik van psychedelica bij ceremonies gelegaliseerd. Sindsdien worden deze ceremonies overal aangeboden, ook in Nederland.  
 
Er zijn veel theorieën en meningen over de werking van psilocybine. We weten dat psilocybine zich bindt aan een serotonine receptor. Bij inname veroorzaakt dit naast de hallucinogene effecten ook de afgifte van stoffen die de groei van nieuwe neurale verbindingen bevorderen: de zogenaamde neuroplasticiteit. Je ziet op celniveau dat psilocybine ervoor zorgt dat de hersencellen, de neuronen, meer verbindingen aanleggen. Ook wordt de filterwerking van het brein onderdrukt waardoor de waarneming intenser kan lijken. Voorspellingen die ons brein normaal gesproken maakt, wordt tijdelijk op losse schroeven gezet, waardoor de wereld als meer verrassend kan worden waargenomen. 
 
Serotonine is een complexe proteïne met 14 subtype receptoren waarvan de werking nog een groot vraagteken is. Wat we wel weten is de werking van 2 subtypes: 1A waar SSRI’s aan binden en 2A waar psylocybine op lijkt te werken1. Beide receptoren werken op verschillende manieren: via een passieve en een actieve coping. Subtype 1A receptor werkt vooral op het limbische stress systeem ofwel passieve coping. Zodra je teveel stress, impulsiviteit, agressie en angst ervaart verhogen SSRI’s de serotinine functie zodat de tolerantie verhoogt, waardoor symptomen verminderen. Subtype 2A werkt op de gehele cortex en wordt door de psilocybine geactiveerd. In plaats van symptomen te tolereren ga je zelf aan de slag met je eigen coping door het verminderen van rigide denken en pessimisme en het mechanisme van actie wat zich richt op therapeutische en ontdekkende processen door inzichten die zijn verkregen. 
 
Een ceremonie bijwonen? 
Het gebruik van psilocybine behoort niet tot de verzekerde zorg en wordt (nog) niet aangeboden in de reguliere GGZ. Psilocybine is overal in Nederland legaal verkrijgbaar en therapeutische sessies met ondersteuning van psilocybine worden overal buiten de GGZ aangeboden. Voornamelijk door gidsen, counsellors, sjamanen waar je in een centrum of yurt tent ergens in de natuur met een groep mensen onder begeleiding van muziek, meditatie en ademhalingsoefeningen een “reis” met psilocybine ondergaat. Een goede voorbereiding en een comfortabele en veilige behandelcontext zijn belangrijk. Van groot belang zijn de juiste begeleiding en de integratie daarna van opgedane inzichten. 
 
Het is de hoop dat de reguliere GGZ snel aansluit bij deze veelbelovende ontwikkelingen en resultaten, zodat psilocybine als medicatie en ondersteunend aan therapeutische processen kan worden ingezet en begeleiding gedaan wordt door professionals.

Terug naar de nieuwsbrief  
+31 30 820 15 00  |  info@psynip.nl  |  www.psynip.nl  |  © 2024 NIP
Volg ons:
Facebook   Twitter   Linkedin   Instagram