| Casuïstiek brandwonden. |
Naar aanleiding van een tweetal casussen met brandwonden nemen wij u graag mee in hoe brandwonden te beoordelen en te behandelen. Het begint het bij triage. De eerste stap is na te vragen of er sprake is van een ABCDE-stabiele situatie. Indien er een bedreigde A/B is (denk aan rookinhalatie waarbij bijvoorbeeld het roet in de keel zit of iemand benauwd is na rookinhalatie) kom je al snel op een U1/U2 ambulance uit, afhankelijk van de mate van benauwdheid. In de huidige casuïstiek (verbranding door kokend water) gaan we uit van een ABCDE-stabiele patiënt.
Bij ingangsklacht brandwond horen dan onderstaande vragen.
Wanneer er sprake is van een brandwond
Bedraagt het percentage van de brandwond:
- tot 5%, kleiner dan een handpalm, kleine blaren en niet bij bijvoorbeeld gewrichten of circulair, dan is de kans groot dat er bij triage een U5 uitkomt.
- tussen 5% en 10% en is de patiënt onder de 12 jaar of boven de 65 jaar, dan komt er een U1 ambulance uit de triage. Ook indien het totaal verbrande oppervlak meer dan 10% bedraagt.
- tussen 5% en 10% en is de patiënt tussen de 12 en 65 jaar komt er gemiddeld genomen een U2 SEH-beoordeling uit.
Zo bepaalt u het percentage van verbrand oppervlak
Bij het bepalen van het verbrande oppervlak wordt gedoeld op tweede of derdegraadsbrandwonden. Bij eerstegraads brandwonden is bepaling van oppervlakte niet mogelijk en niet nodig. Onderstaand schema legt dit uit.
Het is ook mogelijk om de handmethode te gebruiken, deze is vooral geschikt voor meer dan 10% verbrand lichaamsoppervlakte. Hierbij gebruikt u de hand van de patiënt, waarbij de handpalm inclusief vijf gesloten vingers telt als 1% verbrand lichaamsoppervlakte.
Afhankelijk van het totaal verbrand oppervlakte, graad van brandwond en spoedcriteria wordt het beleid bepaald. Eerstegraadsbrandwonden genezen zonder littekenvorming binnen enkele dagen. Lokale behandeling is niet zinvol.
Oppervlakkige tweedegraadsbrandwonden: genezen binnen 2 weken en vaak zonder littekenvorming.
- Blaren hoeven niet doorgeprikt te worden
- Adviseer open wonden af te dekken met verbandmiddelen
- Adviseer contact op te nemen bij ontstekingsverschijnselen of als de wond na 2 weken niet is genezen.
Diepe tweedegraadsbrandwonden: genezing duurt langer dan 3 weken en vaak ontstaan er littekens.
- Adviseer de wond regelmatig te laten controleren.
- Derdegraadsbrandwonden worden door de chirurg behandeld om de genezing met eventuele huidtransplantatie te bespoedigen en littekenvorming te beperken.
Verwijs naar de chirurg (of SEH) bij brandwonden in de volgende gevallen:
- spoedcriteria;
- derdegraadsbrandwond(en);
- diepe tweedegraadsbrandwonden met een groot oppervlak (arbitrair 0,5% tot 1% van het totale lichaamsoppervlak);
- in het gelaat of op de handen, de voeten, de genitaliën, het perineum of ter plaatse van gewrichten;
- rondom de gehele hals, romp of ledematen;
- met een ander begeleidend trauma of ernstig letsel;
- als gevolg van kindermishandeling of -verwaarlozing (of bij het vermoeden van een dergelijk gevolg);
- brandwonden die in 2 weken onvoldoende tekenen van genezing laten zien.
Bij twijfel adviseren we altijd laagdrempelig te overleggen met een chirurg. Liever een keer te veel overlegd bij brandwonden, dan te weinig. |
|
|
|
