Nieuwsbrief meerjarenprogramma GGZ - januari 2022
 ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌
Pre header | Bekijk de webversie
menzis
Nieuwsbrief meerjarenprogramma GGZ
januari 2022
Geachte realatie,
Omdat u betrokken bent bij het meerjarenprogramma GGZ, sturen we u graag deze vierde nieuwsbrief waarin we u meer uitleggen over wat het programma inhoudt, wie er in het team zit en wat onze ambitie is. Ook geven we een paar voorbeelden van de voortgang van projecten waar we mee bezig zijn.

Deze nieuwsbrief zal gedurende de looptijd van het programma periodiek verschijnen om u op de hoogte te houden van de voortgang van de verschillende projecten die binnen het meerjarenprogramma vorm en inhoud krijgen. Deel deze nieuwsbrief ruimhartig onder uw collega’s en in uw netwerk: hoe meer mensen er van weten en aanhaken, hoe groter het effect is dat we met elkaar sorteren.

Meer weten over het MJP?
Meer weten of meedoen? Neem contact op met Job Mol via job.mol@groningen.nl of 06-4854844.

Met vriendelijke groet,

Het programmateam
 
 
Zorg dichtbij voor mensen met een psychische kwetsbaarheid of psychische handicap
In de provincie Groningen zijn er veel mensen die te kampen hebben met een psychische kwetsbaarheid of handicap. De groeiende aandacht voor deze mensen in de samenleving gaat hand in hand met de constatering dat hulpverlening en ondersteuning vaak niet effectief zijn (georganiseerd) voor deze groep mensen. Ook de financiering van deze zorg is vaak verdeeld over verschillende partijen zoals gemeenten, zorgverzekeraars en het zorgkantoor. Deze versnippering maakt het soms extra ingewikkeld en levert vertraging op in het herstelproces van mensen: extra wachttijd, onduidelijkheid, dubbel aanbod of stroeve samenwerking zijn daar voorbeelden van. Dit moet anders.
Een breed gedragen gevoel dat “het anders moet” leeft in de maatschappij, getuige het manifest “Lijm de zorg”. Staatssecretaris Paul Blokhuis heeft inmiddels de zorgaanbieders en zorgverzekeraars opgedragen met een plan te komen voor de acute zorg van de meest kwetsbare patiënten met complexe problematiek. De urgentie is in tijden van corona alleen maar groter geworden: minder zorg, langere wachtlijsten.

Plaats in de keten
Het meerjarenprogramma GGZ is een belangrijk onderdeel van de Regionale Werkagenda van de Groninger gemeenten en Menzis. Vanuit het landelijk programma Juiste Zorg Op De Juiste Plek, en als een uitvloeisel van de verschillende hoofdlijnenakkoorden, is afgesproken om de regionale samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars een meer structureel en niet-vrijblijvend karakter te geven. En dat in heel Nederland.

In de provincie Groningen zijn aanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten en inwoners (burgers) al gewend om samen te werken aan de gezondheid van de Groningers. Dit vormt een goede basis voor dit meerjarenprogramma. 

Ambitie
Het is onze ambitie om bij te dragen aan het realiseren van de wens van mensen met (ernstige) psychische problemen of een psychische kwetsbaarheid, om net als iedereen, een betekenisvol leven te kunnen leiden.

We willen er aan bijdragen dat deze mensen een volwaardig leven leiden binnen de gemeenschap. Dit doen we door het inzetten van geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg, verstandelijk gehandicaptenzorg en ondersteuning vanuit het sociaal domein en vanuit de eigen omgeving. 

Geslaagd 
Wanneer is het programma succesvol:

  1. Als we er in slagen psychische problemen te voorkomen of kunnen zorgen dat ze niet erger worden;
  2. Als er minder sprake is van exclusie en er meer inclusie is. Als mensen ondanks psychische kwetsbaarheid of ingrijpende gebeurtenissen, zaken die in alle kringen van de samenleving voorkomen, gewoon mee kunnen doen en niet hoeven in te leveren op de kwaliteit van leven;
  3. Als we er in slagen om herhaling te voorkomen. Als zich psychische problemen voordoen, zetten we in op herstel en participatie en daarmee op het verminderen van de kans op herhaling.

De samenwerking vanuit de Zorgverzekeringswet en de Wmo is belangrijk omdat we willen dat verschillende perspectieven (zorg, ondersteuning en veiligheid) meer in samenhang gebracht worden. We beogen zorg en ondersteuning op elkaar aan te laten sluiten en domeinoverstijgend te laten zijn (inclusief de 24/7 bereikbaarheid en beschikbaarheid). Daarvoor moeten we onze samenwerking verbeteren en de juiste ondersteuning en zorg op de juiste plek laten plaatsvinden.
 
 
Programmateam
Er is een programmateam dat de voortgang bewaakt, betrokken partijen enthousiasmeert, bij de les houdt en ondersteuning biedt daar waar dat nodig is. Dit programmateam bestaat uit de volgende personen:

Job Mol  programmamanager
Heleen Wadman ervaringsdeskundig adviseur
Kris Vesseur ervaringsdeskundig adviseur 
Odette Buitendam adviseur namens Groninger gemeenten
Simonet Schroot adviseur namens Groninger gemeenten
Gijs Schoutens adviseur namens Groninger gemeenten
Suzanne Oostvogels adviseur namens Menzis
Maarten Wegman adviseur namens Menzis 
Bart Stekelenburg adviseur namens Lentis
Chrétien van de Akker adviseur namens Regionale Werkagenda
Suzanne Kroon onderzoeker namens Rob Giel instituut en Groninger gemeenten
 
 
Chrétien van den Akker
In de komende nieuwsbrieven stellen alle programmateamleden zich hier voor. Maak kennis met…. Chrétien van den Akker.

Als regiosecretaris werk ik, samen met alle 10 Groninger gemeenten, aan een goede samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Dat doen we op het gebied van de inkoop en financiering van zorg, waar de zorgverzekeraar, het zorgkantoor en gemeenten elk een eigen verantwoordelijkheid hebben.

Lees meer >
 
 
 
Beleidsochtend programmateam
Op de ingelaste beleidsochtend afgelopen najaar hebben we als team het Meerjarenprogramma GGZ geëvalueerd. Even stilstaan om terug te kijken om daarna weer vooruit te kunnen kijken.

We kijken met tevredenheid terug op de afgelopen twee jaar. Er is succesvol gewerkt aan het leggen van nieuwe en sterkere verbindingen tussen zorgpartijen en het sociaal domein en het stimuleren van innovatie. Dit komt bijvoorbeeld tot uiting in projecten als Samen voor Herstel, de pilots Voorzorg in Stadskanaal en Winschoten, de pilot van de Herstelacademie van Sedna, het optuigen van coöperatie InBegrepen (de coöperatie van en voor de inzet van ervaringsdeskundigen) en de samenwerking met en inzet in verschillende overlegorganen en aanpalende programma’s zoals Beschermd Wonen en Opvang, Jeugd, de Regionale Taskforce Wachttijden en het Preventie Overleg Groningen. We zijn in al deze programma’s goed aangehaakt en vertegenwoordigd en weten dus goed wat er om ons heen gebeurt.

Herkenning
Suzanne Kroon gaf een terugkoppeling van alle interviews die zij heeft gehouden met alle stakeholders van het meerjarenprogramma. Dit schetste kort samengevat het beeld dat de individuele projecten van het programma goed herkend en positief ontvangen worden, maar dat het Meerjarenprogramma als kapstok boven deze projecten minder goed herkend wordt. Daarmee ontbreekt dus ook het gevoel van eigenaarschap van het meerjarenprogramma bij de verschillende partijen en wordt er naar het programmateam gekeken als kartrekker van de verschillende projecten in plaats van de beoogde rol van aanjager van deze projecten.

Balans
Als vervolg op deze beleidsochtend wordt er momenteel achter de schermen hard gewerkt om het Meerjarenprogramma van een meer herkenbaar jasje te voorzien door het verhaal helder en begrijpelijk te verwoorden. Hierbij zoeken we naar de balans tussen het optimaliseren van bestaande activiteiten enerzijds en het stimuleren van innovatie door partijen te verleiden om nieuwe activiteiten te ontwikkelen anderzijds. Ook zoeken we nog naar personele invulling voor het programmateam vanuit gemeenten en ketenpartners. Dit om samen nog meer impact te kunnen maken in de komende twee jaar.
 
 
Tentoonstelling OPEN over Depressiviteit
Op 25 oktober vorig jaar opende de Groninger wethouder Isabelle Diks de tentoonstelling “OPEN over depressiviteit’ op het AKerkhof in het centrum van Groningen. Deze -nog steeds- rondreizende, multimediale buitententoonstelling bestaat uit een serie van dertig zwart-wit portretten en persoonlijke verhalen van jonge mensen die kampen met depressiviteit. Via een QR-code kun je bij elk portret het persoonlijke verhaal achter elk portret bekijken en beluisteren. Job Mol en Kris Vesseur van ons programmateam hielden voorafgaand aan de opening respectievelijk een toespraak en een voordracht.

In Nederland hebben jaarlijks circa 1 miljoen mensen last van depressie. Toch is het niet of nauwelijks onderwerp van gesprek. Het taboe rond depressie en psychische kwetsbaarheid in het algemeen is nog steeds groot. Mensen weten er weinig van, vinden het lastig om erop te reageren en weten niet hoe ze op iemand kunnen helpen. Door deze tentoonstelling naar Groningen te hebben gehaald hopen we een bijdrage te leveren aan (h)erkenning en het makkelijker praten over dit onderwerp zodat jongeren én hun omgeving beter om kunnen gaan met (deze vorm van) psychische kwetsbaarheid.

Stichting OPEN MIND brengt maatschappelijk ‘moeilijke’ onderwerpen onder de aandacht bij het grote publiek en maakt deze bespreekbaar. Door het realiseren van impactvolle kunstprojecten in de openbare ruimte en het initiëren van verbindende programma’s. Met als doel om de bespreekbaarheid te vergroten en de situatie van kwetsbare mensen in onze samenleving te verbeteren.

Zie ook het artikel over de tentoonstelling van OOGtv:
https://www.oogtv.nl/2021/10/wethouder-opent-open-over-depressiviteit-op-akerkhof-mensen-gingen-gelijk-in-gesprek/

Zie ook de video over de tentoonstelling van OOGtv:
https://www.oogtv.nl/2021/10/tentoonstelling-depressiviteit-trekt-veel-bekijks-erover-praten-is-waar-alles-mee-valt-of-staat/
 
 
Meldpunt Zorgwekkend Gedrag: een meldpunt voor niet acute zorg
Het meldpunt is in 2021 ingevoerd op advies van het toenmalige ‘Schakelteam Personen met Verward gedrag’ onder voorzitterschap van Onno Hoes. Naasten, omwonenden maar ook professionals weten niet altijd waar ze met hun zorgen over een verward persoon terecht kunnen. Regionale en lokale hulpnummers zijn immers niet altijd even bekend. Het idee is dat één landelijk nummer, dat naar die nummers doorschakelt, een meer toegankelijke oplossing biedt.

De politie heeft besloten om met een digitaal meldformulier te gaan werken. In het eerste kwartaal van 2022 zal hiermee worden geëxperimenteerd in Midden-Nederland. De bedoeling is dat dit formulier met een zorgmelding naar een landelijk emailadres wordt gestuurd waarna het automatisch wordt doorgestuurd naar het juiste regionale of lokale meldpunt. 
 
 
Een dik jaar Psycholance in Groningen: learning by doing
In oktober 2018 zijn Ambulancezorg Groningen en Lentis gestart met de pilot Psycholance Groningen, een ambulance die volledig is ingericht voor vervoer van personen met verward en/of onbegrepen gedrag. De Psycholance is een prikkelarm ingerichte ambulance. De bemanning bestaat uit een chauffeur en een verpleegkundige van Lentis met veel ervaring in de acute psychiatrie.

De aanpak kenmerkt zich door ‘learning by doing’. Inmiddels tonen de cijfers van het eerste jaar aan dat de Psycholance een waardevolle aanvulling is op de dienstverlening aan personen met verward of onbegrepen gedrag.


De psycholance maakt onderdeel uit van de aanpak van het eertijds benoemde aanjaag- en schakelteam. Zij ontwikkelde een aanpak die zich kenmerkt door bouwstenen. Bij de start is vooral de nadruk gelegd op één van die bouwstenen, “Passend vervoer”, te weten bouwsteen 7. Daarbij gold als één van de uitgangspunten dat vervoer van personen met verward en/of onbegrepen gedrag niet in een politievoertuig kan plaatsvinden. Dit is voor de politie dan ook een oneigenlijke taak.

Humaan vervoer naar de beste vervolgzorg, voor personen met verward of onbegrepen gedrag is het doel van de Psycholance. Om die goed te laten functioneren, is samenwerking van meerdere partijen noodzakelijk. Dat maakt de Psycholance als project ingewikkeld. De organisaties in de keten verschillen wezenlijk van elkaar en hebben een totaal andere dynamiek. Toch is er sprake van een intensieve samenwerking met alle partijen zoals de Politie Noord Nederland, GGD, OGGZ, WIJ Groningen, de gemeente Groningen, de Meldkamer Noord Nederland en uiteraard Lentis en Ambulancezorg Groningen.

Verward gedrag melden
In de praktijk blijkt het lastig om het brede begrip “verward of onbegrepen gedrag” goed in criteria en protocollen vast te leggen. Daarom is niet gezocht naar de exacte definitie van hiervan, maar is gefocust op de vraag: wanneer zou je de Psycholance moeten inzetten? Het gaat in eerste instantie voornamelijk om verward gedrag in de zin van GGZ-problematiek. Er is een opsomming gemaakt van redenen, variërend van angst/paniekaanval, manische depressiviteit, psychose tot suïcide.

Doorontwikkeling
In 2022 zal de pilot zich– naast de primaire taak “vervoer”- verder richten op de doorontwikkeling, o.a. op zaken die niet direct als “acuut” worden gekenmerkt maar meer te maken hebben met het sociaal domein. De projectleden hebben namelijk de vaste overtuiging dat alles wat “niet acuut” is, maar onvoldoende adequaat wordt opgevolgd, dit op termijn zich toch als “acuut” zal gaan aandienen. Zie ook de in deze Nieuwsbrief genoemde pilot met het Bereikbaarheidsteam.

De Psycholance werkt erg nauw samen met die in Drenthe en ook met die van Friesland. Daardoor ontstaat een betere gebiedsdekking en een efficiënte wijze van samenwerking. Het is niet zo dat de Psycholance kan worden ingezet als “rijdende crisisdienst” om ter plaatste polshoogte te nemen. De Psycholance richt zich op vervoer van personen met verward gedrag naar de beste vervolgzorg.

Cijfers
Binnenkort volgt een gedegen verslag over 2021 maar inmiddels is bekend dat er jaarlijks 888 ritten zijn gereden waarvan 189 met “spoed”. De rest kan als intraklinisch vervoer -dus meer planbaar- kan worden aangemerkt.
 
 
Pilot bereikbaarheidsteam: januari-november 2021
In het kader van betere toeleiding en vroegsignalering heeft van januari tot medio november binnen de gemeente Groningen een pilot gedraaid met een bereikbaarheidsteam bij de WIJ Groningen.

Doel van deze pilot was om binnen de gemeente Groningen te verkennen of een betere aansluiting en samenwerking tussen politie en het medisch en sociaal domein mogelijk zou zijn na een 112 melding over verward en/of onbegrepen gedrag. De eerste zes maanden hebben medewerkers van WIJ Groningen, Lentis, GGD en VNN telefonische bereikbaarheidsdiensten gedraaid tussen 15:00-23:00 uur. Na een melding kon direct worden gekeken of betrokkene al bekend was bij een of meerdere van deze partijen en welke zorg en ondersteuning nodig zou zijn danwel hervat zou moeten worden.

Het aantal meldingen bleef helaas erg achter. Omdat Corona hier mogelijk een rol in heeft gespeeld is besloten de pilot te verlengen met enkele maanden met alleen medewerkers van WIJ Groningen. In totaal zijn er 9 meldingen geweest. Hoewel de betreffende meldingen als zinvol werden ervaren, is dit volume te laag om deze bereikbaarheid in stand te houden. Een onderzoeksbureau gaat deze pilot evalueren en nader onderzoek doen naar de wenselijkheid van vormen van bereikbaarheid buiten de reguliere bereikbaarheid en beschikbaarheid. Zo is natuurlijk ook interessant om het hierboven genoemde Meldpunt Zorgwekkend Gedrag te betrekken bij deze evaluatie en te bezien of hierin ontwikkelmogelijkheden zijn die bijdragen aan een sluitende aanpak.
 
 
Pilot Wekelijks spreekuur WIJ-team in de kliniek bij Lentis
Afgelopen najaar is gestart met een spreekuur door medewerkers van WIJ Groningen in de kliniek bij Lentis. In de kliniek worden veel mensen opgenomen die, naast psychiatrische problematiek, ook problemen hebben op andere leefgebieden (inkomen, wonen, sociale structuur). Deze problemen kunnen er soms zelfs voor zorgen dat mensen zodanig decompenseren dat ze een opname nodig hebben.

Doel van deze pilot is het bieden van een sluitende aanpak voor patiënten die in crisis zijn/zijn geweest zodat recidive wordt verminderd of wordt voorkomen door te zorgen voor goede en passende zorg aansluitend aan de opname. De beide medewerkers vertegenwoordigen alle WIJ teams in de stad, dat houdt in dat patiënten in contact worden gebracht met het WIJ team dat opereert in de wijk waar de betreffende patiënt woont. Patiënten van buiten de stad Groningen kunnen door de medewerkers van WIJ Groningen naar de juiste lokale instantie/persoon worden verwezen.

Binnenkort wordt een eerste evaluatie gehouden van deze pilot.
 
 
KOPP/KVO – doorbreken van overdracht-trainingen traumasensitief werken voor SKSG en WIJ medewerkers
Vanuit het Meerjarenprogramma willen we graag aandacht genereren voor intergenerationele overdracht van psychische problemen. Ouders met psychische problemen zijn vaak minder goed in staat om een veilige hechtingsrelatie met hun kind aan te gaan. Dit vergroot de kans op problemen bij kinderen op psychosociaal vlak. Om die reden is het belangrijk om bij psychische klachten oog te hebben voor het gezinssysteem. De kindcheck verplicht behandelaren om in bepaalde situaties uit te zoeken of een cliënt de zorg heeft voor minderjarige kinderen, en zo ja, of die kinderen veilig kunnen opgroeien.
 
Binnen Lentis is de kindcheck geborgd. Dat betekent dat de zorgprofessional vijf specifieke vragen stelt aan een cliënt, als risicotaxatie. Zo’n vraag is bijvoorbeeld: ‘Lukt het u, ondanks uw situatie, om de kinderen voldoende zorg te bieden?’ Deze vragen kan de professional vinden in het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Als de professional zich op basis van de kindcheck zorgen maakt, dan volgt hij de Meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Jaarlijks wordt binnen Lentis een audit gedaan om het handelen vanuit de richtlijn voor omgang met Kinderen van Ouders met Psychische Problemen (KOPP) te monitoren.

De gemeente Groningen is de afgelopen maanden, in samenwerking met het programma Aanpak Kindermishandeling, gestart met trainingen trauma-sensitief werken voor medewerkers binnen SKSG en De WIJ Groningen. Deze trainingen geven medewerkers theoretische kennis en praktische handvatten en daarmee professionalisering op het gebied van psychotraumatologie, de gevolgen van trauma, behandelconcepten, stabilisatie en resource-technieken. Hiermee kunnen ouders en kinderen eerder en beter gezien en geholpen worden. En dit draagt bij aan het (eerder) doorbreken van de cirkel.
 
 
Samen voor Herstel
Vanaf 2019 werken een aantal organisaties samen om de werkwijze uit het project Samen voor Herstel in de Groninger gemeenten te implementeren. Het project zet in op het multidisciplinair samenwerken tussen formele instanties en het informele netwerk van een inwoner met EPA (ernstige psychiatrische aandoening). Het netwerk van een inwoner wordt centraal gezet door te werken met steungroepen. Een steungroep kan bestaan uit bijvoorbeeld een familielid, een buurtgenoot, een vriend of iemand anders die belangrijk is voor betrokkene. Daarnaast kan ook een ervaringsdeskundige en hulpverlener deel uitmaken van een steungroep.

Binnen herstel wordt onderscheid gemaakt tussen symptomatisch, maatschappelijk en persoonlijk herstel. Symptomatisch herstel richt zich op remmissie van psychische symptomen. Maatschappelijk herstel richt zich op herstel van het dagelijkse, sociale en maatschappelijke functioneren en het ontwikkelen of hernemen van sociale en maatschappelijke rollen zowel in beperkte kring (lotgenoten, familie, vrienden) als in bredere context (werk, studie). Onder persoonlijk herstel verstaan we het hervinden van een eigen, persoonlijke identiteit en van een hernieuwde betekenis aan de psychische klachten, het eigen levensverhaal en zingeving.

Dit jaar zal het project officieel eindigen. De samenwerkende partijen hebben recentelijk een samenwerkingsconvenant ondertekend. Hiermee hebben ze afgesproken om de methode en opgedane kennis en ervaring in hun primaire processen op te nemen en zich te blijven inzetten voor de doelen van het project:

  1. De juiste zorg op het juiste moment door de juiste personen zodat de inwoner een betere kwaliteit van leven krijgt;
  2. Het vergroten van de participatie van de inwoner in de maatschappij;
  3. De inwoner kan omgaan met klachten en krachten en heeft een betere kwaliteit van leven;
  4. Zowel de duur als de zwaarte van de zorg neemt af.
   
 
 
Herstelacademie Sedna
Vanuit verschillende lijnen en projecten uit het Meerjarenprogramma (Goede voorbeelden; Samen voor Herstel (hierboven); Meer regie door de cliënt en Regionale Taskforce Wachttijden GGZ, zien we de wens voor een beweging die meer uitgaat van de eigen kracht van cliënten waarbij iemand op laagdrempelige wijze en in zijn eigen tempo aan zijn herstel werkt. In Nederland ontstaan de laatste jaren steeds meer herstelacademies die van groot belang blijken te zijn in de ondersteuning van deze beweging.

Onlangs heeft ook het bestuurlijk overleg van de Regionale Taskforce Wachttijden GGZ het Meerjarenprogramma de opdracht gegeven om te werken aan ontwikkelopdracht voor zelfregie- en herstelinitiatieven.

Binnen de gemeente Groningen is het afgelopen jaar met behulp van de Regiodeal en het Innovatiebudget herstelacademie Sedna gestart in de wijk De Hoogte, een wijk met een hoog aantal psychisch kwetsbare inwoners. Het gebiedsteam van deze wijk heeft nauw samengewerkt met ons programmateam en Coöperatie InBegrepen. Dit heeft geresulteerd in een mooie doorontwikkeling van de activiteiten van Sedna.
 
 
Project Meer scharrelruimte
Het doel van dit project is om de regeldruk van uitvoerende professionals te verminderen. Zorgaanbieders hebben de taak om voorstellen te maken over de vermindering van regeldruk en afspraken te maken met de gemeente en Menzis over scharrelruimte voor de professional. Een eenduidige definitie van scharrelruimte en een startpunt om voorstellen te kunnen doen voor de vermindering van regeldruk ontbraken echter nog.
Daarom is het thema vanuit de afdeling Zorgverkoop van Lentis uitgevraagd onder professionals. Specifiek een aantal onderdelen en specialismen binnen Lentis zijn hiervoor benaderd: Beschermd Wonen, FACT en maatschappelijk werkers. Er is gekozen voor deze Lentis-onderdelen omdat zij het dichtst bij het sociaal domein, en dus het Meerjarenprogramma staan.

Er is een digitale enquête uitgezet met de volgende drie vragen:
  1. Voel jij je in de uitvoering van je werk ergens door beperkt en zo ja, waardoor?
  2. Waar zou je meer tijd aan willen besteden?
  3. Wat zou je nodig hebben om je weer (handelings-)vrijer te voelen? (dus: wat betekent scharrelruimte voor jou?)

In totaal hebben er 23 professionals gereageerd. Wat opvalt is dat alle professionals beperkingen ervaren en dat deze sterk overeenkomen. Ze zijn het erover eens dat er op dit moment te veel kaders zijn. Hiermee wordt vooral gedoeld op de administratie en de focus op productie, wat werkdruk tot gevolg heeft. Velen willen graag méér tijd aan de patiënt besteden: ofwel qua verdieping in iemands achtergrond/problematiek, ofwel indirect door de inhoud van de behandeling te verbeteren. Een tweede belangrijke wens heeft betrekking op de ontwikkeling van de professional zelf (die de zorg aan de patiënt uiteindelijk ook weer bevordert!).

Hoewel er veel diversiteit was in de antwoorden op de vraag wat scharrelruimte inhoudt, was er één overkoepelend antwoord waarbinnen die diversiteit past: meer tijd in de agenda, om zelf te kunnen invullen. Met datgene wat die individuele professional belangrijk acht, voor zijn eigen ontwikkeling en om de best mogelijke zorg te kunnen leveren. Tegelijkertijd zou dit bijdragen aan het grotere gevoel van vertrouwen, waar meerdere professionals behoefte aan hebben.  
 
 
Taskforce Wachttijden GGZ: verbetering samenwerking huisartsen  en sociaal domein
Vanuit de regionale taskforce Wachttijden GGZ is onder meer gekeken hoe vanuit de samenwerking tussen huisartsen en het sociaal domein kan worden bijgedragen aan het terugdringen van de wachtlijsten binnen de ggz. We zien dat een aanzienlijk deel van de patiënten de huisartsenpraktijk bezoekt met klachten die niet- of niet alleen een somatische oorzaak hebben. Een deel van deze groep wordt gezien door de huisarts en/of de praktijkondersteuner GGZ/praktijkondersteuner ouderenzorg. Zij behandelen de patiënten die lichte psychische klachten hebben of bij ernstiger psychische problematiek verwijzen ze door naar de (specialistische) GGZ. Daarnaast is er een groep patiënten bij wie problemen op sociaal of materieel gebied zich vertalen in lichamelijke of psychische klachten. Die klachten kunnen veroorzaakt worden door bijvoorbeeld eenzaamheid, zingevingsvraagstukken of materiële problemen als schulden, armoede, slecht wonen, etc. Goede ervaringen zoals het concept ‘Welzijn op Recept’ sterken de overtuiging dat klachten van patiënten die hun oorzaak vinden in de sociale of fysieke leefomgeving ook, voor een deel in samenspel met de huisartsenpraktijk, kunnen worden opgepakt in het sociaal domein.

Wat we in de komende maanden concreet gaan doen, in opdracht van de Regionale Taskforce Wachttijden Groningen, voor een betere verbinding tussen de huisartsenzorg en het sociaal domein:

  1. In elke gemeente worden informatieve bijeenkomsten georganiseerd, waar huisartsen, praktijkondersteuners en andere zorgverleners in de eerste lijn het sociaal domein beter leren kennen: wie er werken, wat ze doen en voor welke problematiek je patiënten naar het sociaal domein zou kunnen verwijzen.
  2. In elke gemeente komt er in het sociaal domein een vast aanspreekpunt voor de huisartsenpraktijk, de ondersteuner sociaal domein. Via hem of haar kan de huisarts of de praktijkondersteuner mensen verwijzen naar het sociaal team of het wijkteam, als mensen problemen hebben op materieel of sociaal gebied.
  3. In elke gemeente krijgen de sociale teams en consulenten een aansluiting op Zorgdomein. Nu werkt dit systeem alleen voor het sociaal domein in de gemeenten Groningen en Het Hogeland. Het is een beveiligd systeem voor alle zorgverleners om patiënten door te kunnen verwijzen. Zo wordt het mogelijk om veilig informatie te delen en krijgt de huisarts ook een terugkoppeling vanuit het sociaal domein na een verwijzing van een patiënt.

Een tweede opdracht is zorgen voor een goede regionale spreiding van herstelacademies, waarover eerder in deze nieuwsbrief al verteld werd. De praktische uitwerking pakt het MJP op samen met de gemeenten en de GGZ, gebruik makend van de expertise van ervaringsdeskundigen. Gemeenten en Menzis onderzoeken samen de mogelijkheden voor een goede structurele financiering van deze herstelacademies.
 
 
Meer weten over het meerjarenprogramma?
Meer weten of meedoen? Neem contact op met Job Mol via job.mol@groningen.nl of 06-4854844.

Met hartelijke groet,

Het programmateam